De boeren van de Eng

Aardappels rooien. Bron: Historische Vereniging Soest/Soesterberg. 
Beluister deze tekst.   
Het landschap dat je hier op de Zuidereng ziet, is een open akkerbouwgebied. Akkers zonder hagen en hekken met een panoramisch uitzicht op de omgeving. Zo moet het 1000 jaar geleden ook zijn geweest. 

De boeren verbouwden destijds op de Eng zomer- en winterrogge, boekweit, gerst en knollen. Zwerfkeien uit de ijstijd en een enkele paal gaven aan waar de volgende akker begon. Schapen graasden elders in Soest. ’s Avonds dreef de herder ze terug naar de schaapskooien, ook wel potstallen genoemd. Over de laag mest die ontstond op de bodem van de potstal werden regelmatig heideplaggen gelegd. Zo hadden de schapen weer een ‘schone’ stal. 
In het voorjaar werd het mengsel van mest en heideplaggen verspreid over de akkers op de Eng. Zonder mest groeide er weinig op de arme zandgronden. Het gebruik van kunstmest maakte de schapenmest uiteindelijk overbodig en veel potstallen verhuisden van de rand van de hei naar de boerderijen en werden koeienstal.  
Meer weten over de Eng vroeger? Koop bij Boekhandel Van de Ven het boekje ‘Geschiedenis van de Soester Eng.’ Geschreven door Wim de Kam. 
 

Familie Kuijer laadt roggebaaltjes. Foto: Alexandra Tom

Er zijn nog maar weinig boeren in Soest maar ze zijn nog steeds actief op de Eng. De teelt van mais is dominant. Deze dient als veevoer. Het is weinig bewerkelijk en levert financieel meer op dan andere gewassen. Maar agrariërs kunnen subsidie krijgen als ze voor andere gewassen kiezen. Naast mais groeit er op de Eng ook winterrogge, luzerne, voederbiet, gerst en erwten in combinatie met graan. En in het najaar Soesterknollen die af en toe te koop zijn bij de molen. Sommige akkers hebben een deel van het jaar mooie bloemenranden. Ook in de winter zijn de akkers groen want het is verplicht om op de zandgronden van de Eng groenbemesters in te zaaien. Dit helpt de bodem gezond en weerbaar te houden.  

In 1992 heeft de gemeenteraad van Soest de Zuidereng aangewezen als beschermd dorpsgezicht. Toch blijven we als Stichting Vrienden Soester Eng alert op ontwikkelingen die bedreigend zijn voor het karakter van de Eng en haar bijbehorende vergezichten. Ook zouden we graag samen met de gemeente, de boeren en andere partners de biodiversiteit van het gebied verbeteren. Voorbeelden van dieren die leven op de Eng zijn hazen, vossen, dassen, muizen, torenvalken, putters, bijen, vlinders en andere insecten. Ook zie je vaak grote groepen duiven, spreeuwen, kraaien, kauwen en soms in het voorjaar ooievaars. En dan vooral als de boeren net hebben geoogst, geploegd of ingezaaid. 
Meer informatie over biodiversiteit op de Eng kun je vinden op onze website. 

Delen op social media

FacebookTweetLinkedInPinterestE-mail